Hata Sezme ve Düzeltme Teknikleri

Veri İletiminde 2 tip Hata Oluşabilir

Burst: Alıcıya bir süre anlamsız bilgi gelir ve bu süre içerisinde ortamdan geçen tüm bitler bozulabilir.

Random: Ortamdaki gürültü sebebiyle veri içindeki rastgele bir bitin bozulması durumudur.

Veri İletiminde 2 Nedenle Hata Oluşabilir.
Bit Hataları: Dijital verinin ağ üzerinden taşınması esnasında maruz kalacağı bazı dışsal faktörler (örneğin: elektromanyetik dalgalar, ses vb.) dijital veriyi bozabilir. Bu etkenler verinin bit bazındabozulmasına neden olabilir. Alıcı bu tip bozulmuş veriyi tanıyamaz.

 

Paket Kayıpları: IP tabanlı ağlar gibi, güvenilir olmayan ağlarda paket gönderim esnasında kaybolabilir. Özellikle gerçek zamanlı verilerde gecikme faktörü önemlidir. Uzun süre geciken veriler “kayıp” olarak nitelendirilir. Ağda düğümün kapasitesinin “ağ tıkanıklığı” nedeniyle taşması da paketlerin kaybolmasına neden olabilir.

Parity (Eşlik) Biti

Bir veri bloğu içerisindeki tek sayıdaki hatayı sezmek için kullanılır. Bu amaçla veri bloğuna eşlik biti eklenir. Odd yada Even olarak adlandırılan iki uygulaması vardır. (Çiftlik – Teklik durumu) Çift eşlikte eşlik bitiyle beraber birlerin sayısı çift tek eşlikte ise birlerin sayısı tek olur.

Çevrimli Fazlalık Sınaması (CRC)

Gönderilen veri bitleriden hesaplanan bir sınama kodu, gönderilecek veri bitlerinin sonuna eklenir. CRC kodunu hesaplamak için donanım desteği veren iletişim yongaları mevcuttur. Üreteç fonksiyonu CRC yönteminde anahtar kelimedir. Ethernet Token Ring ATM gibi protokoller bu tekniği kullanırlar.

Kontrol Toplamı (Checksum)

Checksum tcp/ip yığınındaki protokollerde başlık yada başlıkla beraber verinin iletiminde bir hatanın olup olmadığını anlamada kullanılır. Gönderilecek veri bitlerinin toplamı alınır ve sonra bulunan toplam veri bitlerine eklenerek öyle gönderilir.

 

Hata Düzeltme Tekniği

Göndericinin bilgiyi bozulma durumunda tekrar göndermesinin güc olduğu bazı uygulamalarda uygun kodlama ile hatanın alıcıda düzeltilmesine çalışır. İletim ortamında bozulabilecek bit sayısının üst sınırının bilindiği varsayılır. Bu durum alıcının gönderilen veriyi belirli bir bozulma ölçüsüne kadar düzeltebileceğini ifade eder. Bu tür yöntem iletim yolu çok pahalı ise yada yeniden iletim büyük bir gecikme oluşturuyorsa kullanılır.

1. Hamming Kodlaması

Alıcıya ulaşan ve belirli simgeye karşılık düşen ikili kod yolda bir ölçüde bozulmuş olsa bile alıcıda asıl gönderilen kod ede edilebilir. Hamming tekniği mesafe özelliği ile beraber kullanılır. Mrneğin mesafe değeri 2 ise, alıcıda 1 bitlik hatalar sezilir ve düzeltilir. 2 bitlik hatalar sadece sezilir. Bu literatürde HD2 olarak isimlendirilir.

2. Reed – Solomon Kodlar

Reed-Solomon kodları gönderimde hata düzeltme mekanizmasında genikullanım alanı bulmutur. Fakat bu kodların çalıma süreleri birçok uygulama için çok fazladır. Bir diğer alternatif olarak Tornado kodları ortaya çıkmıtır. Tornado kodlarının çalışma süresi Reed-Solomon kodlarına göre daha uygun olmakla birlikte küçük veri aktarım hızlarında kodlama ve kod çözme algoritmaları yavaş kalmaktadır. Bu da birçok uygulamada sınırlayıcı etki yapmaktadır.

3. Raptor Kodlar

Reed-Solomon kodundan farklı olarak, Raptor kodu verinin büyüklüğü ne olursa olsun herhangi bir sınırlamaya sahip değildir. Raptor kodu için kaynaksembol sayısı (k) kaç olursa olsun, sembolün uzunluğu olan S bundan bağısızdır ve bir paketin boyuna eşit olabilir ya da ondan kısa olabilir. Sonuç olarak S değeri Raptor kodlarında ve Reed-Solomon kodlarında oldukça küçük olabilir. İşlemci gücü iseRaptor ve Reed-Solomon da biraz farklıdır. Şu açıktır ki Raptor kodunun ihtiyaç duyduğu işlemci gücü, Reed-Solomon kodunun ihtiyaç duyduğu işlemci gücünden oldukça azdır. Reed-Solomon kodunun ihtiyaç duyduğu işlemci gücü, kaynak bloğunun uzunluğuna bağlı olarak katlamalı artış gösterirken, Raptor kodununki lineer artış gösterir.

ARQ (Otomatik Tekrar İsteği)

Alıcı tarafta düzeltilemeyecek bir hata oluştuğunda bu veri göndericiden tekrar alınması gerekir. Bunun için ARQ protokolleri tanımlanır. ARQ alıcı tarafın hatalı veri kümesinin göndericiden yeniden alıcıya istenmesini tanımlar.

ARQ İçin Kullanılan Algoritmalar
  1. CRC Kodlar
  2. Seri Eşlik
  3. Blok Eşlik
  4. Modül Toplamı
Kaynak: https://co3moz.gitbooks.io/veri-iletisimi/HAFTA12.html,
https://studylibtr.com/doc/5845802/hata-d%C3%BCzeltme-teknikleri